Αστικορεβιζιονιστικές θεωρίες που αρνούνται τη σχετική και απόλυτη εξαθλίωση του προλεταριάτου στην καπιταλιστική κοινωνία

«ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ», Ιούλης 1986

Αστικορεβιζιονιστικές θεωρίες που αρνούνται τη σχετική και απόλυτη εξαθλίωση του προλεταριάτου στην καπιταλιστική κοινωνία 


Ρ.Σ. Τιράνων 15.6.1986

Αναλύοντας την καπιταλιστική κοινωνία ο Μαρξ ανακάλυψε το γενικό νόμο της καπιταλιστικής συσσώρευσης και της σχετικής και απόλυτης εξαθλίωσης του προλεταριάτου.

Στην εποχή του ο Λένιν διεξήγαγε σκληρή πάλη ενάντια στους οπορτουνιστές της Δεύτερης Διεθνούς, οι οποίοι κάνοντας καπηλεία με την ανάπτυξη της βιομηχανικής ανάπτυξης στα τέλη του περασμένου αιώνα, διακήρυτταν ότι ο ιμπεριαλισμός σαν μετεξέλιξη του καπιταλισμού ήταν μια τέτοια εξέλιξη όπου η εξαθλίωση εξαλείφονταν και εγκαθιδρύονταν η "κοινωνική αρμονία". Λέγανε επίσης ότι είχε εξαλειφθεί ο ταξικός ανταγωνισμός και ο καπιταλισμός δεν είχε λόγο να χρεοκοπήσει.

Ανατρέποντας τις θεωρητικολογίες αυτές οι κλασσικοί του μαρξισμού-λενινισμού επεσήμαναν ότι στον ιμπεριαλισμό η εξαθλίωση των εργαζομένων αυξάνεται ακόμα περισσότερο. Στις συνθήκες κυριαρχίας της χρηματιστικής ολιγαρχίας, των τραστ και των καρτέλ, μια χούφτα μεγιστάνων του κεφαλαίου κυριαρχούν σ' όλο τον κόσμο.

Αστοί και ρεβιζιονιστές ιδεολόγοι προσπαθούν να δικαιολογήσουν τη σημερινή εξαθλίωση στην καπιταλιστική κοινωνία λέγοντας ότι σε περίπτωση ύπαρξης της εξαθλίωσης αυτής, τα αίτιά της δεν πρέπει να αναζητηθούν στον καπιταλισμό. Έτσι ο γερμανός οικονομολόγος Πέσεϊ επιρρίπτει τη φτώχεια και εξαθλίωση εκατομμυρίων ανθρώπων στη μεγάλη δημογραφική έκρηξη, στη φυσική αύξηση του πληθυσμού. Η αύξηση αυτή του πληθυσμού, λέει, θα γίνει αργότερα αιτία σοβαρών συνεπειών. Οι θέσεις αυτές μοιάζουν με τις θέσεις, πριν δυο αιώνες, που ο Μάλθους τις χαραχτήριζε σαν την πιο επιστημονική θεωρία της οικονομίας. Και στη σημερινή περίοδο ο Πέσεϊ βρίσκει τα αίτια της φτώχειας στη φύση, στην τάση των ανθρώπων να πληθαίνουν.

Άλλοι αστοί θεωρητικοί βρίσκουν τα αίτια της εξαθλίωσης στις φυσιολογικές συνθήκες και στην ανικανότητα των ανθρώπων.

Και οι σοβιετικοί ρεβιζιονιστές, με διάφορες μορφές, υπερασπίζουν τις νέο-μαλθουσιανές θέσεις, Το σοβιετικό περιοδικό "Βαπρόσι Φιλοσόφι" έγραφε «ότι τώρα είναι απ' όλους παραδεχτό ότι ο αριθμός του παγκόσμιου πληθυσμού πλησιάζει το κρίσιμο σημείο, ανέρχεται σε 4 δισεκατομμύρια με μέση ετήσια αύξηση περίπου 100 εκατομμύρια. Ένας τέτοιος αριθμός ανθρώπων προκαλεί στο περιβάλλον αλλαγές σε τέτοιο βαθμό που μπορεί να φέρει ένα φαινόμενο αντίθετο με την ευημερία του ανθρώπου, που θα επιδράσει επικίνδυνα στην ανάπτυξη και στον πολιτισμό».

Ο ρεβιζιονιστής αυτός μελετητής φτάνει μάλιστα στο σημείο να ζητήσει τη λήψη μέτρων από την κοινωνία για τον περιορισμό του δικαιώματος γεννήσεων, ακόμα και επιβάλλοντας νόμους που να περιορίζουν το μέγεθος της οικογένειας.

Άλλοι αστοί και ρεβιζιονιστές θεωρητικολόγοι υποστηρίζουν τη θέση, ότι η εξαθλίωση του προλεταριάτου όλο και περιορίζεται και έχει απομείνει μόνο στις μη αναπτυγμένες χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής, οι οποίες έμειναν φτωχές εξ αίτιας της ανικανότητας των αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών να τις ενσωματώσουν καλύτερα στο παγκόσμιο βιομηχανικό σύστημα.

Οι ρεβιζιονιστές διαφόρων ρευμάτων διαστρεβλώνουν τη μαρξιστική - λενινιστική θεωρία σχετικά με την εξαθλίωση, πλέκοντας εγκώμια στη λεγόμενη «καταναλωτική κοινωνία», όπως κάνουν οι ευρωκομουνιστές, ή συνδέοντας τη φτώχεια μόνο με τις περιόδους κρίσης, όπως κάνουν οι σοβιετικοί ρεβιζιονιστές, Για παράδειγμα οι γάλλοι ρεβιζιονιστές εκθειάζουν το ρόλο της τεχνικής προόδου που στη Γαλλία οδήγησε τάχα στην «τεράστια βελτίωση του βιοτικού επιπέδου». Εκείνο για το οποίο υποφέρει το προλεταριάτο, λέει ο ηγέτης των γάλλων ρεβιζιονιστών Ζώρζ Μαρσαί, είναι για λίγο περισσότερο δικαιοσύνη. Στη Γαλλία, προσθέτει, η επιστημονική και τεχνική έκρηξη και οι συνέπειές της στην παραγωγή, η εξέλιξη της κοινωνικής ζωής οδήγησαν στο ανέβασμα του βιοτικού επιπέδου και μετέβαλαν τη φύση της κατανάλωσης και τον τρόπο ζωής.

Η πραγματικότητα όμως, στις καπιταλιστικό - ρεβιζιονιστικές χώρες ανατρέπει τις διακηρύξεις αυτές και θεωρητικολογίες. Σα συνέπεια της αύξησης της αποδοτικότητας και της εντατικοποίησης της εργασίας στις καπιταλιστικές και ρεβιζιονιστικές χώρες μεγαλώνει η εκμετάλλευση των εργατών και σα συνέπεια μεγαλώνει η νόρμα και το ποσοστό της υπεραξίας που ιδιοποιείται ο καπιταλιστής. Ταυτόχρονα αυτό οδηγεί στη μείωση της αξίας των μέσων ύπαρξης του εργάτη δηλαδή της αξίας της εργατικής δύναμης. Κατ' αυτόν τον τρόπο συμβαίνει και η αδιάκοπη εξαθλίωση του εργάτη.

Πάνω σ' αυτή τη βάση μεγαλώνει η κοινωνική ανισότητα, βαθαίνει και πλαταίνει το χάσμα ανάμεσα στις εκμεταλλεύτριες τάξεις και το προλεταριάτο. Σ' όλες τις καπιταλιστικές χώρες μια χούφτα ανθρώπων κατέχουν μυθικά πλούτη, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνίας ζει σε βαθιά φτώχεια και εξαθλίωση. Έτσι στις ΕΠΑ το 1 % του πληθυσμού κατέχει το 80 % του εθνικού πλούτου. Στην Αγγλία 6 % του πληθυσμού κατέχει τα 3/4 του πλούτου και ούτω καθ' εξής.

Παράλληλα με την σχετική εξαθλίωση του προλεταριάτου στον καπιταλισμό βαθαίνει και η απόλυτη εξαθλίωση, που εκφράζεται με την αδιάκοπη χειροτέρευση του βιοτικού επιπέδου, τη μείωση του βαθμού ικανοποίησης των υλικών αναγκών των εργαζομένων, των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας.

Σύμφωνα με στοιχεία, μόνο στις χώρες της Δυτικής Ευρώπης αριθμούνται πάνω από 30 εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν κάτω από το επίσημο όριο φτώχειας. Στις ΕΠΑ ο αριθμός των φτωχών ξεπερνά τα 32 εκατομμύρια.

Ο σημαντικότερος δείχτης της απόλυτης εξαθλίωσης του προλεταριάτου είναι η αύξηση της ανεργίας στις καπιταλιστικές χώρες, η οποία προσλαμβάνει μόνιμο και μαζικό χαραχτήρα στις συνθήκες της γενικής κρίσης του καπιταλισμού. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι οι άνεργοι στις κυριότερες καπιταλιστικές χώρες, στα 1981, ήταν 24 εκατομμύρια, ενώ τώρα έφτασαν τα 30 εκατομμύρια

Η εξαθλίωση του προλεταριάτου στις καπιταλιστικές και τις ρεβιζιονιστικές χώρες εκφράζεται άμεσα στη μείωση των πραγματικών αποδοχών, της αγοραστικής δύναμης σα συνέπεια της αύξησης των άμεσων και των έμμεσων φόρων επί του πληθυσμού, της ύψωσης των τιμών και της αύξησης του πληθωρισμού, που έλαβαν πρωτοφανείς διαστάσεις.

Η εξαθλίωση του προλεταριάτου στις καπιταλιστικό - ρεβιζιονιστικές χώρες συνοδεύεται από την όξυνση της ταξικής πάλης, κατά την οποία η οικονομική πάλη της εργατικής τάξης για τα ζωτικά της αιτήματα μετατρέπεται σε αγώνα πολιτικό για την εξάλειψη του καπιταλιστικού συστήματος.

Η σχετική και η απόλυτη εξαθλίωση του προλεταριάτου στον καπιταλισμό παρουσιάζεται σαν φαινόμενο και τάση που εκδηλώνεται ανισόμετρα σε διάφορες χώρες και σε διάφορες περιόδους, αλλά που αναπτύσσεται αδιάκοπα. «Η όξυνση των αντιθέσεων μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου« τόνισε ο σύντροφος Ενβέρ Χότζα στο 8ο Συνέδριο του, ΚΕΑ, «γενικά η καπιταλιστική και ιμπεριαλιστική καταπίεση επισπεύδουν το ανέβασμα της πολιτικής και ταξικής συνείδησης του προλεταριάτου και το συνειδητοποιούν ότι η απαλλαγή από την καταπίεσή και την εκμετάλλευση μπορεί να επιτευχτεί μόνο με ταξικό αγώνα, με επανάσταση».