Σάββατο, Δεκεμβρίου 29, 2007

Ενβέρ Χότζα: Τα γεγονότα που εξελίσσονται στις μουσουλμανικές χώρες πρέπει να τα βλέπουμε στο φως του Διαλεχτικού και Ιστορικού Υλισμού

ΤΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΠΟΥ ΕΞΕΛΙΣΣΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΑ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΣΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΔΙΑΛΕΧΤΙΚΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΥΛΙΣΜΟΥ

Γενάρης 1980

Σήμερα η διεθνής κατάσταση παρουσιάζεται αρκετά τεταμένη. Σε πολλές περιοχές του κόσμου, και κυρίως στη μεγάλη περιοχή πετρελαιοπαραγωγικών χωρών, ιδιαίτερα της Ασίας, ο ανταγωνισμός μεταξύ των δύο ιμπεριαλιστικών υπερδυνάμεων, των Ενωμένων Πολιτειών της Αμερικής και της Σοβιετικής Ένωσης, μη εξαιρώντας την ιμπεριαλιστική Κίνα και τις άλλες καπιταλιστικές δυνάμεις, για το μοίρασμα και το ξαναμοίρασμα των αγορών και των ζωνών επιρροής, για να παραγκωνίσουν ο ένας τον άλλο, όπως σωστά έχει προβλέψει από καιρό το Κόμμα μας, πήρε νέες και μεγάλες διαστάσεις. Οι πιέσεις και οι συνωμοσίες τους συνοδεύονται από τις προσπάθειες και από τον διπλωματικό και προπαγανδιστικό θόρυβο για «συναλίκια και συμβιβασμούς» για να διαφυλάξουν δήθεν την ειρήνη και την ισορροπία των δυνάμεων. Στην πραγματικότητα, όπως δείχνουν τα γεγονότα του τελευταίου καιρού, ανεξάρτητα από τη μεγάλη όξυνση της αντιπαλότητας, βλέπουμε ότι η συνδιαλλαγή και ο συμβιβασμός αποτελούν ακόμα την βασική αρχή της πολιτικής του ενός προς τον άλλον. Κάποια μέρα όμως ο ανταγωνισμός μεταξύ τους θα φτάσει σε τέτοιο σημείο ώστε να μην μπορούν να δώσουν λύση ή να μην μπορούν πια να τον ξεπεράσουν, παρά με πολεμική αναμέτρηση. Οι συνέπειες μιας τέτοιας αναμέτρησης, όπως συνέβηκε και στους προηγούμενους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, θα πέσουν πάνω στους λαούς.

Το πιο πρόσφατο αποτέλεσμα αυτού του ανταγωνισμού είναι η ένοπλη επίθεση των Σοβιετικών σοσιαλιμπεριαλιστών κατά του Αφγανιστάν, είναι η κατάληψη με τη δύναμη των όπλων αυτής της χώρας εκ της μιας των ιμπεριαλιστικών υπερδυνάμεων. Γεγονός είναι ότι αυτό που έγινε τώρα ανοιχτά και με ένοπλες δυνάμεις από τους Σοβιετικούς εναντίον της κυριαρχίας του αφγανικού λαού, είναι από καιρό μαγειρεμένο από τους Σοβιετικούς σωβινιστές σοσιαλιμπεριαλιστές, πολιτικούς και στρατιωτικούς, και από τους Αφγανούς πράκτορες τους. Τόσο οι πρώτοι όσο και οι δεύτεροι, για να φτάσουν εκεί που έφτασαν σήμερα, εκμεταλλεύτηκαν αρχικά την εκθρόνιση του βασιλιά Μωχά-μεντ Ζαχίρ Σαχ (το 1973) και αργότερα την ανατροπή του πρίγκιπα Νταούντ (το 1978). Για τους κακούς σκοπούς τους εκμεταλλεύτηκαν και τον πόθο για κοινωνική απελευθέρωση του αφγανικού λαού, ο οποίος δοκίμαζε την καταπίεση της απόλυτης μοναρχίας και των ξένων φίλων της, κυρίως των Σοβιετικών που τη χρηματοδοτούσαν και την κρατούσαν στην εξουσία. Οι Σοβιετικοί σοσιαλιμπεριαλιστές λοιπόν, παρά τη «συμμαχία» που είχαν με το βασιλιά του Αφγανιστάν δούλεψαν και ενήργησαν για την εκθρόνιση του. Για να καλύψουν τους ιμπεριαλιστικούς σκοπούς τους, στην αρχή έφεραν στην εξουσία ανθρώπους με προοδευτικά δήθεν φρονήματα, τους άλλαξαν κι αυτούς τον ένα μετά τον άλλο με ενέργειες αιματοκυλίσματος, με πραξικοπήματα και με τανκς, τους πέρασαν στο σατίρι, όπως συνέβηκε με τον Νουρ Μωχάμεντ Ταράκ και με τον Χαφιζουλάχ Αμήν.

Κανένας όμως ξένος κατακτητής, όσο ισχυρός και εξοπλισμένος κι αν είναι, δεν μπορεί να υποτάξει για πάντα το λαό ενάντια στον οποίο έκαμε την επίθεση. Τους ξένους κατακτητές, όπου κι αν έχουν εισβάλει, οι λαοί, με εξαίρεση τις αντεθνικές, αντιλαϊκές κλίκες πρακτόρων, τους περίμεναν και τους περιμένουν με μίσος και αντίσταση, στην αρχή σποραδική, μετά με ξεσηκωμούς πιο οργανωμένους που σταδιακά μετατρέπονται σε λαϊκές εξεγέρσεις, σε απελευθερωτικούς αγώνες. Βλέπουμε αυτό να αληθεύει και στο Αφγανιστάν, ο λαός του οποίου έχει ξεσηκωθεί και πολεμάει σκληρά στις πόλεις, στα χωριά και στα βουνά ενάντια στα σοβιετικά στρατεύματα κατοχής. Ο αγώνας αυτός του αφγανικού λαού έχει τη συμπαράσταση και τη συμπάθεια των φιλελεύθερων λαών και των επαναστατικών δυνάμεων όλου του κόσμου. Τον υποστηρίζει με όλες τις δυνάμεις του και ο λαός μας. Ο αγώνας του αφγανικού λαού εναντίον των Σοβιετικών σοσιαλιμπεριαλιστών είναι αγώνας δίκαιος, γι' αυτό και θα θριαμβεύσει.

Ο τωρινός αγώνας του αφγανικού λαού ενάντια στη σοβιετική ένοπλη επίθεση καθώς και η λαϊκή αντιφεουδαρχική, αντιιμπεριαλιστι-κή, αντιαμερικανική εξέγερση του ιρανικού λαού πρέπει να μας κάνουν να σκεφτούμε λίγο πιο πολύ και πιο βαθιά, από πολιτικής, θεωρητικής και ιδεολογικής πλευράς και για κάποιο άλλο μεγάλο πρόβλημα, που στις παρούσες καταστάσεις και στην περίπλοκη αυτή παγκόσμια εξέλιξη γίνεται όλο και πιο πολύ εξόφθαλμο: για τις λαϊκές εξεγέρσεις με «ισλαμική έμπνευση», όπως θέλουν να χαρακτηρίσουν αυτά τα κινήματα η αστική τάξη και οι ρεβιζιονιστές μόνο επειδή στην πρωτοπορία αυτού του απελευθερωτικού κινήματος τέθηκαν οι μουσουλμανικοί λαοί των αραβικών χωρών καθώς και των άλλων χωρών. Αυτό είναι ένα γεγονός, μια αντικειμενική πραγματικότητα, στις χώρες αυτές υπάρχουν επαναστατικά κινήματα. Αν αυτά τα κινήματα και εξεγέρσεις των μουσουλμανικών λαών θα τα βλέπουμε και θα τα κρίνουμε κατά τρόπο απλό, επιπόλαιο, ως κινήματα με χαρακτήρα απλώς ισλαμικό, μη εμβαθύνοντας στους πραγματικούς λόγους που ωθούν προς τα μπρος τις πλατιές λαϊκές μάζες, δυνατόν είναι να πέσουμε στις θέσεις των ρεβιζιονιστών και των ιμπεριαλιστών, των οποίων οι εκτιμήσεις για τα κινήματα αυτά είναι δυσφημιστικές και κρύβουν βλέψεις υποδούλωσης απέναντι στους λαούς.
Εμείς, οι μαρξιστές - λενινιστές, το έχουμε πάντα ξεκάθαρο ότι η θρησκεία είναι αφιόνι για τους λαούς. Σε καμιά περίπτωση δεν αλλάζουμε την άποψη μας σχετικά μ' αυτό και δεν πρέπει να πέσουμε στα λάθη του «θρησκευτικού σοσιαλισμού» κ.λπ. Και η μουσουλμανική θρησκεία τέτοια είναι. Ωστόσο σήμερα βλέπουμε ότι οι πλατιές μάζες των μουσουλμανικών λαών, στις αραβικές χώρες και σε άλλες χώρες, ξεσηκώθηκαν και ξεσηκώνονται σε αγώνα κατά του ιμπεριαλισμού και της νεοαποικιοκρατίας για την εθνική και κοινωνική απελευθέρωση τους. Αυτοί οι λαοί, που στο παρελθόν όχι άσκοπα έχουν αφεθεί στο σκοτάδι, και που βρίσκονται ακόμα σήμερα καθυστερημένοι στις κοσμοαντιλήψεις τους, αισθάνονται τώρα τη μεγάλη καταπίεση και την άγρια εκμετάλλευση που έχουν ασκήσει σε βάρος τους οι παλιοί αποικιοκράτες, που συνεχίζουν να ασκούν και οι νέοι αποικιοκράτες και οι ντόπιες καπιταλιστικές αστικό - φεουδαρχικές κλίκες. Αυτοί καταλαβαίνουν τους οικονομικό - πολιτικούς λόγους της καταπίεσης και, ανεξάρτητα που είναι μουσουλμάνοι και αφέθηκαν σε καθυστέρηση, δείχνουν μεγάλη ζωτικότητα και δίνουν μια σημαντική συμβολή στην αντιιμπεριαλιστική αστικό - δημοκρατική επανάσταση που ανοίγει το δρόμο στην προλεταριακή επανάσταση. Είναι τα αντιλαϊκά καταπιεστικά καθεστώτα και οι αντιδραστικοί κληρικοί εκείνοι που έχουν υιοθετήσει και έχουν χρησιμοποιήσει τη μουσουλμανική θρησκεία για να ασκούν την κοινωνική καταπίεση πάνω σ' αυτούς τους λαούς και να τους εκμεταλλεύονται με τον πιο άγριο τρόπο. Την αιμοβόρα εξουσία τους εκείνοι την έχουν διαφυλάξει και τη διαφυλάσσουν με τα όπλα και με την υποστήριξη που είχαν απ' έξω, δηλαδή από τις ληστρικές ιμπεριαλιστικές και νεοαποικιοκρατικές δυνάμεις, καθώς και με την ενθάρρυνση και ανάπτυξη του θρησκευτικού φανατισμού. Έτσι, η εξέλιξη των γεγονότων αποδείχνει ολοένα και πιο πολύ τη μαρξιστική - λενινιστική θέση ότι οι εσωτερικοί εχθροί συνεργάζονται στενά με τους εξωτερικούς εχθρούς για να καταπιέζουν τους λαούς και ότι η θρησκεία χρησιμοποιείται από μέρους τους σαν όπλο για να κρατούν στο σκοταδισμό και να καταπιέζουν τους λαούς.

Τα γεγονότα που ζούμε δείχνουν σαφώς ότι ο αραβικοί μουσουλμανικοί λαοί είναι πολεμιστές. Οι εξεγέρσεις τους και οι αντιιμπεριαλι-στικοί, αντιαποικιοκρατικοί και αντιφεουδαρχικοί αγώνες τους συνοδεύονται και καταλήγουν σε ένοπλες συγκρούσεις. Οι αγώνες αυτοί και οι εξεγέρσεις έχουν την πηγή τους στην άγρια καταπίεση που ασκείται σε βάρος αυτών των λαών, στα φιλελεύθερα και προοδευτικά τους αισθήματα. Αν δεν είσαι προοδευτικός και ελευθερόφιλος, δεν μπορείς να εξεγερθείς σε αγώνα για λευτεριά και εθνική ανεξαρτησία, ενάντια στη διπλή καταπίεση, εσωτερική και εξωτερική.

Ένα άλλο κοινωνικό αίτιο και ισχυρό κίνητρο για αντιιμπεριαλι-στικές, αντιαποικιακές και αντιφεουδαρχικές εξεγέρσεις είναι η βαριά οικονομική κατάσταση αυτών των λαών, η πείνα και τα δεινά που υφίστανται αυτοί οι λαοί. Συνεπώς δεν μπορεί να μη λαμβάνουμε υπόψη την πολιτική αφύπνιση, αλλά και μέχρι ενός σημείου και την κοινωνική αφύπνιση τους.

Ανασκοπώντας τον αγώνα των λαών με μουσουλμανική θρησκεία παρατηρούμε ότι στη διεξαγωγή του υπάρχουν χτυπητές αλλαγές, έχει άνοδο, αλλά και πτώση ή και στασιμότητα, έχει αποτελμάτωση που προκαλείται από διάφορους παράγοντες και ιδιαίτερα από την ψευδο-προοδευτική αστική τάξη που βρίσκεται ή που τίθεται επικεφαλής αυτών των λαών.
Έτσι, λόγου χάρη, στο Μαρόκο υπήρξε ένα κάποιο κίνημα, αλλά το αντιφεουδαρχικό και αντιιμπεριαλιστικό κίνημα του λαού αυτής της χώρας δεν είναι στο ύψος του κινήματος των άλλων χωρών, αντίθετα η μοναρχία και ο φεουδαρχισμός κυριαρχούν πάνω σ' αυτό το λαό με τη βία, με φιλελεύθερες ψευδομεταρρυθμίσεις, χρησιμοποιώντας και τα θρησκευτικά αισθήματα.

Στην Αλγερία ο λαός έκαμε τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα ενάντια στους Γάλλους αποικιοκράτες και, μ' όλο που δεν διευθυνόταν από ένα μαρξιστικό - λενινιστικό κόμμα, αλλά από την εθνική αστική τάξη, ο αγώνας αυτός για την εθνική απελευθέρωση έληξε με την απομάκρυνση των ξένων κατακτητών, αλλά δεν οδηγήθηκε παραπέρα...

Στην Τυνησία ο λαός φαίνεται κοιμισμένος και παρουσιάζεται πολύ απαθής, δε φαίνεται να ξυπνήσει, όσο κι αν δεν είναι τόσο καθυστερημένος. Τον τελευταίο καιρό είπαν για κάποιο συνδικαλιστικό κίνημα, συνελήφθηκε και ο γενικός γραμματέας των συνδικάτων, αλλά τίποτε άλλο πέρα απ' αυτό δεν έγινε.

Στην Αίγυπτο, το 1952, συνέβη επίσης μια εξέγερση. Η ανατροπή της μοναρχίας έγινε χωρίς αιματοχυσία. Τον βασιλιά Φαρούκ των έδιωξε από την Αίγυπτο μια ομάδα αξιωματικών. Αυτοί που τον εκθρόνισαν τον συνόδεψαν μέχρι την Αλεξάνδρεια, του δώσανε χρήματα, τον ανέβασαν στο καράβι και τον βοήθησαν να φύγει και να γλυτώσει. Με ένα λόγο είπαν στο μονάρχη να φύγει καλύτερα μόνος του και να γλυτώσει το τομάρι του, γιατί στη χώρα δεν ήταν πια δυνατό να μείνει, εκεί δεν είχε πια ρίζες. Έτσι λοιπόν η ομάδα των αξιωματικών με επικεφαλής τον Νάσερ, τον Ναγκίμπ και τον Σαντάτ, έκαμαν, έτσι να πούμε, ένα στρατιωτικό αναίμακτο colpo di stato ενάντια μιας τελείως διεφθαρμένης μοναρχίας και πήραν τη δύναμη στα χέρια τους. Τι ήταν και τι αντιπροσώπευε η ομάδα των Αιγυπτίων πραξικοπηματιών αξιωματικών; Οι αξιωματικοί αυτοί ήταν άνθρωποι της αστικής τάξης, εκπρόσωποι της, ήταν αντιεγγλέζοι, αλλά υπήρχαν μεταξύ τους και φιλοχιτλερικοί. Ο Ανουάρ ελ Σαντάτ, όπως έχω πει, δηλώνει ο ίδιος ότι συνεργάστηκε με τον «λύκο της ερήμου», τον ναζίστα στρατάρχη Ρόμμελ.
Αυτό το γεγονός, η εκθρόνιση δηλαδή και η εκδίωξη του Φαρούκ, διασαλπίστηκε πάρα πολύ, ως το σημείο να την αποκαλέσουν και «επανάσταση». Απ' όλο όμως αυτό, ο αιγυπτιακός λαός, οι εργαζόμενες μάζες αυτής της χώρας, δεν είδαν καμιά ωφέλεια. Σχεδόν καμιά μεταρρύθμιση δεν έγινε για το καλό του λαού. Και κάποια αγροτική μεταρρύθμιση που άρχισε, κατέληξε σε όφελος των φεουδαρχών και των με-γαλογαιοκτημόνων. Οι νιόφερτοι στην εξουσία, κάτω από το προσωπείο της ενότητας των αραβικών λαών, προσπάθησαν να κάμουν και την «ένωση» Αιγύπτου και Συρίας. Κάθε προσπάθεια όμως προς αυτή την κατεύθυνση ήταν μάταιη, γιατί και στη Συρία, εκείνο τον καιρό, η καπιταλιστική αστική τάξη στην ηγεσία του κράτους είχε αλλάξει μόνο τα άλογα της άμαξας και το αφεντικό. Η ιμπεριαλιστική Σοβιετική Ένωση είχε αντικαταστήσει εκεί τη Γαλλία. Σαμποτάρισε αυτή τη χωρίς θεμέλια «ένωση» και έμπηξε τα νύχια της σ' αυτή τη χώρα.

Και στην Λιβύη, όπως είναι γνωστό, το 1969 έγινε μια εξέγερση• ανατράπηκε η δυναστεία του βασιλιά Ίντρις και στην εξουσία ήρθε μια ομάδα νέων αξιωματικών, με επικεφαλής τον Καντάφι, ο οποίος κάνει τον αντιιμπεριαλιστή. Αυτή την εξέγερση, αυτό το κίνημα, στην αρχή μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε ως προοδευτικό, αργότερα όμως αυτό το κίνημα στόμωσε και σήμερα αποτελματώθηκε. Ο Καντάφι που ήρθε στην εξουσία και που θεωρεί τον εαυτό του ως αρχηγό του ισλαμισμού, εκμεταλλεύτηκε τη μουσουλμανική θρησκεία για να παρουσιάσει τη Λιβύη σαν χώρα «προοδευτική», την ονόμασε μάλιστα
και «σοσιαλιστική», αλλά στην πραγματικότητα τον μεγάλο πλούτο της χώρας, το πετρέλαιο, τον εκμεταλλεύεται για κακούς, τυχοδιωκτικούς και πολύ ύποπτους σκοπούς. Φυσικά, για δημαγωγία και λόγω του ότι τα έσοδα που εξασφαλίζονται από το πούλημα του πετρελαίου είναι πράγματι μεγάλα, το βιωτικό επίπεδο του λαού στις πόλεις παρουσιάζει κάποια βελτίωση, αλλά ο νομαδισμός στην έρημο εξακολουθεί να παρεμένει κοινωνική πληγή. Ο Καντάφι, καθώς ξέρουμε, ήταν μαθητής του Νάσερ τόσο στην πολιτική, στην ιδεολογία και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, όσο και στις βλέψεις του.
Στην πρωτεύουσα του Ιράκ, στη Βαγδάτη, έγινε το 1958 μια εξέγερση κάπως πιο προχωρημένη, πιο επαναστατική, ενάντια στη μοναρχία, που κατέληξε με τη δολοφονία το βασιλιά Φαϊζάλ και του πρωθυπουργού Νουρί Σαΐντ. Την εξουσία εκεί την πήραν οι «κομμουνιστές» μαζί με το στρατηγό Κασέμ, εκπρόσωπο των φιλελεύθερων αξιωματικών. Όμως 5 χρόνια αργότερα, το 1963, συνέβηκε εκεί ένα πραξικόπημα και ο Κασέμ εκτελέστηκε. Στη θέση του ήρθε ένας άλλος αξιωματικός, ο συνταγματάρχης Άρεφ.Το 1968 εμφανίστηκε επικεφαλής ο στρατηγός Αλ Μπακρ και στην εξουσία ήρθε το κόμμα «Μπαάθ», ένα κόμμα της αντιδραστικής, φεουδαρχικής και κομπραδόρικης αστικής τάξης.

Τα γεγονότα που εξελίσσονται στο Ιράν και στο Αφγανιστάν αποτελούν θετικό παράδειγμα για τους λαούς των γειτονικών κρατών, για το Πακιστάν, τη Σαουδική Αραβία, το Ιράκ, τα Εμιράτα του Περσικού Κόλπου, τη Συρία, την Αίγυπτο και πολλά άλλα. Γι* αυτό, τα γεγονότα αυτά θεωρούνται ένας κίνδυνος μεγάλος και για τις εξουσιάζουσες κλίκες μερικών χωρών αυτής της περιοχής. Συνεπώς, όλος ο αραβικός κόσμος βρίσκεται σε κίνηση, σε εξέλιξη.

Η απήχηση της λαϊκής αντιφεουδαρχικής και αντιιμπεριαλιστικής εξέγερσης του ιρανικού λαού που κλονίζει τον ιμπεριαλισμό στις οικονομικές βάσεις του και στις βλέψεις για παγκόσμια ηγεμονία, απλώνεται μέχρι την Ινδονησία, αλλά εκεί το κίνημα είναι πιο αδύναμο από τις χώρες της Κεντρικής Ασίας, της Εγγύς και Μέσης Ανατολής, ή και της Βόρειας Αφρικής, όπου ο ισλαμισμός σαν θρησκεία είναι πιο συμπαγής και ο πλούτος είναι μεγαλύτερος. Σ' αυτές τις περιοχές υπάρχει ένα προοδευτικό ξύπνημα των μαζών, του οποίου, τώρα για τώρα, καθώς συμβαίνει στο Ιράν, ηγούνται στη γενικότητα θρησκευτικά στοιχεία, που ξέρουν να εκμεταλλεύονται τα αισθήματα για λευτεριά αυτών των λαών, τα αισθήματα τους κατά του καταπιεστικού ιμπεριαλισμού, κατά των μοναρχικών αρχηγών και κατά των άγριων φεουδαρχικών κουρσαρικών, ληστρικών και δολοφονικών κλικών κ.λπ., κ.λπ. Γι' αυτό εμείς πρέπει να κάνουμε μαρξιστική - λενινιστική ανάλυση αυτών των καταστάσεων. Εμείς δεν μπορούμε να δεχτούμε και να είμαστε σύμφωνοι με τις φήμες που διαδίδουν η αστικό - ρεβιζιονιστική προπαγάνδα, ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός και ο διεθνής καπιταλισμός ότι ο αγιατολάχ Χομεϊνί, ο άλφα ή ο βήτα στο Ιράν είναι άνθρωποι που δεν καταλαβαίνουν από πολιτική ή είναι τόσο καθυστερημένοι όσο ήταν ο ιμάμης Αλή, ο ιμάμης Χασάν και ο ιμάμης Χουσεΐν. Αυτό δεν αληθεύει. Αντίθετα, τα πράγματα δείχνουν ότι άνθρωποι σαν κι αυτόν ξέρουν να εκμεταλλεύονται όπως πρέπει το σημερινό κίνημα αυτών των λαών, που στην ουσία και στην πράξη είναι ένα προοδευτικό, αστικοδημοκρατικό και αντιιμπεριαλιστικό κίνημα.

Και οι καθελογής ιμπεριαλιστές και σοσιαλιμπεριαλιστές, για τους ιδιοτελείς σκοπούς τους μετέρχονται διάφορους τρόπους και μέσα να υποστηρίξουν και να πάρουν με το μέρους τους αυτά τα κινήματα. Επί του παρόντος όμως αυτά τα κινήματα διάκεινται δυσμενώς προς αυτούς, είναι ενάντια τους. Είναι αυτό τόσο αληθές που οι σοβιετικοί σοσιαλιμπεριαλιστές εισέβαλαν στο Αφγανιστάν με τα θωρακισμένα συντάγματα τους και δεκάδες χιλιάδες σοβιετικούς στρατιώτες, να κάμουν με ένα λόγο μια ανοιχτή φασιστική επιδρομή εναντίον μιας ανεξάρτητης χώρας, για να φέρουν και να κρατήσουν στην εξουσία τις ντόπιες κλίκες ανδρεικέλων τους, που δεν ήταν σε θέση να διατηρήσουν την εξουσία χωρίς τις λόγχες και τα τανκς του σοβιετικού στρατού, των ενόπλων δυνάμεων της Σοβιετικής Ένωσης.

Ευνόητο είναι ότι το γεγονός αυτό, η δια των όπλων αυτή σοβιετική κατάληψη του Αφγανιστάν, θα προκαλούσε αντιδράσεις και ανησυχίες στην παγκόσμια κοινή γνώμη, θα προκαλούσε τη μεγάλη οργή και μίσος στους φιλελεύθερους λαούς και στις προοδευτικές δυνάμεις και, από στρατηγικής πλευράς, τον εκνευρισμό στους αντιπάλους για ηγεμονία και προπαντός στις Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Και, από τα πράγματα, διαπιστώνουμε ότι αυτές τις μέρες ο αμερικανός πρόεδρος Κάρτερ σαν να θέλει να κινηθεί κάπως, προφανώς για να παρεμβάλει δυσχέρειες στη Σοβιετική Ένωση και να ενισχύσει τις θέσεις του που συνεχώς εξασθενούν, θέλει να λάβει μέτρα για να εμποδίσει μια ενδεχόμενη σοβιετική εισβολή στο Πακιστάν ή, καλύτερα να λέμε, να εμποδίσει την από τους Σοβιετικούς σοσιαλιμπεριαλιστές και για τους σκοπούς τους εκμετάλλευση των αντιιμπεριαλιστικών επαναστατικών συναισθημάτων του μουσουλμανικού πληθυσμού του Πακιστάν. Ο πακιστανικός λαός τρέφει συμπάθεια για το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα των Ιρανών γειτόνων του και πιθανόν να συμβεί κι εκεί αυτό που συμβαίνει στον Ιράν. Και ακριβώς για να προλάβουν αυτό το ενδεχόμενο, οι Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής και ο πρόεδρος τους Κάρτερ πρότειναν στην πακιστανική κυβέρνηση να στείλουν στο Πακιστάν 50 χιλιάδες στρατιώτες και να αυξήσουν την προμήθεια σε οπλισμό, με την πρόφαση της αντιμετώπισης του σοβιετικού κινδύνου. Οι Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής έστειλαν επίσης στην Κίνα τον υπουργό Άμυνας για τη συγκεκριμενοποίηση και τη δραστηριοποίηση της σινοαμερικάνικης συμμαχίας. Κατά την επίσκεψη αυτή, οι δύο πλευρές εξέφρασαν την ανησυχία τους για την ένταση του επεκτατισμού των Σοβιετικών σοσιαλιμπεριαλιστών σ' αυτή την περιοχή και τη σχετικά μ' αυτό αποφασιστικότητα τους να υπερασπίσουν αμοιβαίως τα ιμπεριαλιστικά τους συμφέροντα. Οι Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής υποσχέθηκαν να χορηγήσουν στην Κίνα όπλα από τα πιο υπερσύγχρονα.
Μα υπάρχει άραγε ο σοβιετικός κίνδυνος για το Πακιστ4ν; Ναι, υπάρχει. Στο Πακιστάν όμως η αγανάκτηση εναντίον του Ζιά Ουλ Χακ, συνοδευόμενη από τη συμπάθεια για τον Χομεϊνί, μπορεί να ξεσπάσει και χωρίς την επέμβαση των Σοβιετικών. Ο ίδιος ο Ζιά Ουλ Χακ, για να αποφύγει μια σοβιετική πίεση και την εξέγερση του πακιστανικού λαού μπορεί να ενωθεί με τους Σοβιετικούς, οι οποίοι δικαιολογούν έτσι την επέμβαση τους σ' αυτή τη χώρα. Γι' αυτό και οι Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής ενεργοποιούν τα στρατιωτικά τους Σύμφωνα με το Πακιστάν.

Ο Κάρτερ από μέρους του προσπαθεί να διατηρήσει την ισορροπία, διότι μια επέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης στο Πακιστάν αποτελεί κίνδυνο για τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό σ' αυτή την περιοχή του κόσμου. Ο Κάρτερ έχει και έπεται να έχει επιρροή στο Πακιστάν και για λόγους που η χώρα αυτή έχει ένα «σύμφωνο άμυνας» με τις Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Εξ άλλου ο Κάρτερ, στις νέες καταστάσεις που δημιουργήθηκαν αυτές τις στιγμές στην Κεντρική Ασία, βλέπει και άλλους κινδύνους, όπως είναι η επάνοδος στην εξουσία της Ίντιρα Γκάντι, η οποία ακολουθεί την φιλοσοβιετική της πολιτική. Σε περίπτωση που οι Σοβιετικοί πετύχουν να δυναμώσουν τις θέσεις τους στην Ινδία, που είναι σε διένεξη με το Πακιστάν, αυτό το τελευταίο μπορεί να είναι πιο ευπρόσβλητο από μέρους των Σοβιετικών, με ένα λόγο μεγαλώνει και γίνεται πιο εύκολη η διείσδυση στο Πακιστάν της σοβιετικής επιρροής. Να λοιπόν γιατί οι αμερικάνοι ιμπεριαλιστές θέλουν να προλάβουν το ενδεχόμενο μιας στρατιωτικής επέμβασης ή την αύξηση της επιρροής της Σοβιετικής Ένωσης στο Πακιστάν. Από την άλλη μεριά, οι Ενωμένες Πολιτείες τις Αμερικής πολύ ανησυχούν από το ενδεχόμενο μιας σοβιετικής πίεσης και στο Ιράν με το πρόσχημα της βοήθειας κατά των απειλών που γίνονται επί της χώρας αυτής από τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό.
Είναι ξεκάθαρο ότι οι λαοί αυτής της περιοχής είναι μουσουλμάνοι και, όταν λέμε αυτό, έχουμε υπόψη το γεγονός ότι η πλειοψηφία αυτών πιστεύουν, αλλά η πίστη τους αυτή είναι σχετική και δεν υπερέχει της πολιτικής. Υπάρχουν εκεί και προοδευτικοί άνθρωποι που το Κοράνιο και τη θρησκεία τα πιστεύουν και τα σέβονται πιο πολύ από συνήθεια και από παράδοση. Όταν λέμε για συντριπτική πλειοψηφία, έχουμε υπόψη εκείνη την μερίδα του λαού στην οποία έχουν παρουσιάσει την μουσουλμανική θρησκεία σαν φιλελεύθερο, προοδευτικό δόγμα που υπηρετεί τα συμφέροντα του λαού και ότι όσα κηρύσσονται εξ ονόματος της, «είναι για το καλό του», διότι «να κάνεις απτέσι, να προσεύχεσαι, να νηστεύεις είναι σε όφελος της υγείας, της σωματικής ευρωστίας και της ψυχικής ανακούφισης του ανθρώπου» κ.λπ. Με ένα λόγο, στους ανθρώπους λένε ότι οι τελετουργίες αυτής της θρησκείας «είναι ωφέλιμες» όχι μόνο για την επίγεια ζωή, αλλά και για τον «άλλο κόσμο», τη μεταθανάτια ζωή. Κι αυτό το πράγμα κηρύσσεται ανοιχτά. Ωστόσο η αθλιότητα και η καταπίεση, τα γράμματα και η κάποια πολιτική ανάπτυξη, έχουν κλονίσει τα θεμέλια αυτής της πίστης.

Γενικά, απ' όλα αυτά τα γεγονότα και εξελίξεις, βλέπουμε ότι τόσο οι ιμπεριαλιστές, όσο και οι σοσιαλιμπεριαλιστές σ' αυτές τις περιοχές του κόσμου βρίσκονται σε δύσκολη θέση. Ευνόητο είναι ότι μαζί μ' αυτούς σε δύσκολες θέσεις βρίσκονται και τα ανδρείκελα τους. Τόσο για τους πρώτους όσο και για τους δεύτερους τις δυσκολότατες αυτές θέσεις τις προκαλεί το επαναστατικό, προοδευτικό, αντιιμπεριαλιστικό, αντιαποικιακό και αντιφεουδαρχικό κίνημα των λαϊκών μαζών των μουσουλμανικών αραβικών λαών, είτε σιίτες είναι, είτε σουνίτες. Η όλη κατάσταση σ' αυτή την περιοχή είναι θετική, ευνοϊκή και μιλάει για μια επαναστατική κατάσταση, για ένα μεγάλο κίνημα αυτών των λαών. Ταυτόχρονα όμως βλέπουμε να γίνονται προσπάθειες από τους εχθρούς τους για να φρενάρουν αυτό το κίνημα ή για να αλλάξουν την πορεία του και την ένταση.

Αυτές τις καταστάσεις, αυτούς τους αγώνες κι αυτές τις εξεγέρσεις αυτών των λαών πρέπει λοιπόν να τις βλέπουμε σαν κοινωνικά, επαναστατικά κινήματα, άσχετα που από πρώτη τους όψη έχουν χαρακτήρα θρησκευτικό, και ότι τις ακολουθούν πιστεύοντες ή μη πιστεύοντες στη θρησκεία, αλλά που πολεμούν κατά του ξένου ιμπεριαλισμού, κατά της νεοαποικιοκρατίας ή κατά των μοναρχιών και του καταπιεστικού φεουδαρχισμού μέσα στη χώρα. Η ιστορία μάς δίνει πολλά θετικά παραδείγματα σ' αυτή την κατεύθυνση, που πλατιά κινήματα λαϊκών
και επαναστατικών μαζών είχαν, από εξωτερική εμφάνιση, χαρακτήρα θρησκευτικό. Τέτοια ήταν: Τα κινήματα των Μπάμπι στο Ιράν στα 1848 - 1859• το κίνημα των Βαχαβιτών στην Ινδία που προηγήθηκε της μεγάλης λαϊκής εξέγερσης ενάντια στους Άγγλους αποικιοκράτες στα 1857-1859" τα κινήματα των αγροτών την εποχή της Μεταρρύθμισης τον 16ο αιώνα που συμπαρέσυραν τις περισσότερες χώρες της Ευρώπης και προπαντός τη Γερμανία. Η ίδια η Μεταρρύθμιση, αν και πε-ριβλημένη με τον θρησκευτικό μανδύα, αυτή καθαυτή αντιπροσώπευε ένα πλατύ κοινωνικοπολιτικό κίνημα ενάντια στο φεουδαρχικό σύστημα και ενάντια στην καθολική εκκλησία που υπεράσπιζε αυτό το σύστημα.

Όταν θίγονται τα ζωτικά συμφέροντα ενός λαού, η λευτεριά και η ανεξαρτησία του, αυτός ξεσηκώνεται εναντίον οποιουδήποτε επιδρομέα, έστω κι αν είναι της ίδιας θρησκείας. Έτσι συνέβηκε, λόγου χάρη, στη Βόρεια Υεμένη το 1962, όταν ο Νάσερ έστειλε εκεί δήθεν για βοήθεια τον αιγυπτιακό στρατό. Σε λίγον καιρό αναγκάστηκε να αποσύρει από την Υεμένη τα στρατεύματα που είχε στείλει, γιατί άρχισε μια σκληρή σύγκρουση μεταξύ του λαού αυτής της χώρας και του αιγυπτιακού στρατού, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι και οι δύο πλευρές πίστευαν στην ίδια θρησκεία.
Στην Νότια Υεμένη, όπου ζει ένας θρησκόληπτος μουσουλμανικός λαός, υπήρχε ένα λαϊκό επαναστατικό κίνημα κατά του αγγλικού ιμπεριαλισμού, ο οποίος είχε υπό την κατοχή του το λιμάνι του Άντεν. Με δική της θέληση η Αγγλία ποτέ δε θα έφευγε από το λιμάνι του Άντεν που αποτελεί ένα στρατηγικό κλειδί μεγάλης σημασίας στον Ινδικό Ωκεανό και στην είσοδο της Ερυθράς θάλασσας, αλλά ήταν ο αντιιμπεριαλιστικός αγώνας του λαού της Υεμένης που την ανάγκασε να ξεκουμπιστεί, γιατί η παραμονή της εκεί έγινε αδύνατη. Ύστερα απ' αυτό, το 1970 στην Νότια Υεμένη ιδρύθηκε ένα «δημοκρατικό -λαϊκό» καθεστώς, το οποίο σταδιακά πέρασε κάτω από την επίδραση των σοβιετικών σοσιαλιμπεριαλιστών. Το επαναστατικό κίνημα κατά του σοβιετικού σοσιαλιμπεριαλισμού, αν όχι σήμερα, αύριο θα ανάψει κι εκεί.

Τώρα σε όλο το πριγκιπάτο του Ομάν υπάρχουν αντιιμπεριαλιστικά και αντιαποικιακά επαναστατικά κινήματα, καθώς και κατά του ίδιου του σουλτάνου κυρίαρχου της χώρας. Το ίδιο θα συμβεί και στην Αιθιοπία, στη Σομαλία, στις χώρες του Περσικού Κόλπου κ.τλ.
Οι λαοί των χωρών αυτής της περιοχής είναι όλοι θρήσκοι, οι άνθρωποι εκεί πιστεύουν στο Κοράνιο και στο Μωάμεθ και το ζήτημα του αγώνα κατά της ιμπεριαλιστικής καταπίεσης αυτοί τον συνδέουν με τη θρησκεία. Αυτό είναι μια πραγματικότητα. Μα εννοείται, επίσης, ότι εμείς δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα ότι είναι η θρησκεία εκείνη που προκαλεί αυτές τις εξεγέρσεις κι αυτή την επαναστατική αφύπνιση. Κατ' ουδέναν τρόπο. Δεν μπορούμε εξ άλλου να αγνοήσουμε το γεγονός ότι αυτοί οι λαοί πιστεύουν στην μουσουλμανική θρησκεία και ταυτόχρονα αγωνίζονται ηρωικά κατά του ιμπεριαλισμού καθελογής απόχρωσης, για την κοινωνική και εθνική τους απελευθέρωση.
Στην Αλβανία πριν από την Απελευθέρωση υπήρχαν άνθρωποι που πίστευαν στη μουσουλμανική θρησκεία, δεν υπήρχε όμως φανατισμός. Και στις αραβικές χώρες ή σ' αυτές τις μουσουλμανικές της Μέσης Ανατολής, ιδιαίτερα σήμερα δεν είναι δυνατόν να υπάρχει ο άλλοτε κλασσικός φανατισμός. Τέτοιος φανατισμός δεν μπορεί να υπάρχει όχι μόνο στους μουσουλμάνους, αλλά ούτε και στους καθολικούς, στους καλβινιστές και στ' άλλα σχίσματα του χριστιανισμού. Ας μην ξεχνάμε την εποχή στην οποία ζούμε. Δεν μπορούμε να μην πάρουμε σήμερα υπόψη μας τη μεγάλη εξέλιξη της επιστήμης, την ανάπτυξη και την ενδυνάμωση του επαναστατικού προλεταριάτου, τη διάδοση των ιδεών του μαρξισμού - λενινισμού. Τον φανατισμό, στην κλασσική του έννοια, στις χώρες αυτές τον ενθαρρύνουν σήμερα οι θρησκευτικές αντιδραστικές κεφαλές, υπηρέτες του φεουδαρχικού συστήματος και των συνδεδεμένων μ' αυτούς καταπιεστικών μοναρχιών που θέλουν να κρατούν τους λαούς στο σκοτάδι και κάτω από το ζυγό και να καταπολεμούν τα απελευθερωτικά κινήματα αυτών των λαών.

Όσον αφορά τον Χομεϊνί, αυτός είναι ένας θρησκευτικός ηγέτης αφοσιωμένος στη θρησκεία, ένας ιδεαλιστής φιλόσοφος. Μπορεί να είναι και φανατικός, αλλά βλέπουμε όμως ότι ταυτόχρονα συμβιβάζεται και ενώνεται με το επαναστατικό πνεύμα του ιρανικού λαού. Ο Χομεϊνί πήρε το μέρος των αντιπάλων της μοναρχίας. Η ιμπεριαλιστική αστική τάξη, οι υποστηριχτές της μοναρχίας των Παχλεβί και οι άλλες αντιδραστικές δυνάμεις στον κόσμο λένε ότι θέλει ο ίδιος να γίνει μονάρχης. Ας το λένε αυτό, είναι όμως γεγονός ότι το απελευθερωτικό αντιιμπεριαλιστικό, αντιαποικιακό και αντιφεουδαρχικό κίνημα στο Ιράν βρίσκεται σε άνοδο και ο Χομεϊνί εξακολουθεί να παραμένει σε θετικές θέσεις ως προς το κίνημα αυτό.

Αυτό που συμβαίνει στο Ιράν μπορεί να συμβεί και στο Πακιστάν, μπορεί να συμβεί και στις χώρες της Αραβικής Χερσονήσου, αυτό μπορεί να μεταδώσει φωτιά στην επαναστατική κατάσταση μιας άλλης γειτονικής χώρας, μπορεί να μεταδώσει φωτιά στην κατάσταση και στην ίδια τη Σοβιετική Ένωση, λόγω του ότι ο σοσιαλιμπεριαλισμός και ο ρεβιζιονισμός κουβαλούν παντού μαζί τους την εθνική καταπίεση και, κατά συνέπεια, ζωπυρώνουν τα αισθήματα της εθνικής απελευθέρωσης των λαών. Μόνο ο σοσιαλισμός και η μαρξιστική - λενινιστική θεωρία δίνουν λύση σε σωστό δρόμο του εθνικού ζητήματος. Σήμερα τα εθνικά δικαιώματα των εθνών και των λαών έχουν παραβιαστεί και καταπατηθεί στη Σοβιετική Ένωση και παντού όπου κυριαρχούν ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός και ο διεθνής καπιταλισμός. Εκεί επικρατεί μεγάλη καταπίεση, γι αυτό, σύμφωνα με την λογική, σίγουρα υπάρχει και θα υπάρξει και κίνημα.

Τα τωρινά γεγονότα στο Ιράν εμείς πρέπει να τα βλέπουμε και να τα αναλύουμε έτσι καθώς εξελίσσονται και από δω να βγάζουμε συμπεράσματα με βάση τα διδάγματα της μαρξιστικής - λενινιστικής θεωρίας μας. Στην αντιιμπεριαλιστική και κατά της μοναρχίας εξέγερση σ' αυτή τη χώρα, πρωτοπορία των ενεργών δυνάμεων είναι οι θρησκευτικοί, η σπουδάζουσα νεολαία, οι εργάτες, οι διανοούμενοι. Δεν είναι λοιπόν στην ηγεσία του κινήματος ούτε το προλεταριάτο, ούτε και το αληθινό μαρξιστικό - λενινιστικό του κόμμα. Σχετικά μ' αυτό το ζήτημα πρέπει να έχουμε υπόψη και το γεγονός ότι εμείς δεν γνωρίζουμε καλά τη δύναμη και τη βάση των διάφορων πολιτικών ρευμάτων σ' αυτό το κίνημα. Από την πείρα μας ξέρουμε ότι και σε μας η εργατική τάξη δεν ήταν αναπτυγμένη, αλλά μολαταύτα, μια και υπήρχε ο αντικειμενικός και υποκειμενικός παράγοντας, στις συνθήκες της κατοχής και του Εθνικοαπλευθερωτικού Αγώνα, το Κόμμα οδήγησε το λαό στην νίκη βασιζόμενο στο μαρξισμό - λενινισμό, που σημαίνει ότι στην καθοδήγηση μπήκε η εργατική τάξη και η πρωτοπορία της, το ίδιο δηλαδή το Κόμμα.

Στο Ιράν δε συμβαίνει έτσι. Υπάρχει σ' αυτή τη χώρα ένα μαρξιστικό - λενινιστικό κόμμα, το Εργατικό και Αγροτικό Κομμουνιστικό Κόμμα του Ιράν, νέο κόμμα που μόλις έχει ιδρυθεί, αλλά αυτό είναι κόμμα μικρό, ασφυρηλάτητο, όχι συνδεδεμένο με την εργατική τάξη και με τις μάζες κ.τλ., ενώ το ρεβιζιονιστικό κόμμα «Τουντέχ» υπήρχε νόμιμα και σε παρανομία, τώρα πάλι είναι αναγνωρισμένο νόμιμα, αλλά είναι όργανο της Σοβιετικής Ένωσης. Αυτό το κόμμα, καλυμμένο με μαρξιστικά - λενινιστικά συνθήματα, σαμποτάρει τον επαναστατικό αντιιμπεριαλιστικό αγώνα του ιρανικού λαού και προσπαθεί να μπάσει το Ιράν στην σοβιετική σφαίρα επιρροής και ζυγό. Αυτός είναι ο λόγος που ο μουσουλμανικός ιρανικός λαός, που ξεσηκώθηκε σε επανάσταση, δεν γνωρίζει το μαρξισμό - λενινισμό, ούτε σαν θεωρία και ούτε σαν επαναστατική πράξη. Οι φοιτητές που σπουδάζουν στα μουσουλμανικά πανεπιστήμια του Ιράν, τα οποία είναι με μεγάλες παραδόσεις, καθώς και αυτοί της σιιτικής αίρεσης, και πιστεύουν και δεν πιστεύουν στην θρησκεία. Όσον αφορά τα προοδευτικά λαϊκά στοιχεία, υπάρχουν απ' αυτούς που πιστεύουν και αγωνίζονται για μια φιλελεύθερη αστικοδημοκρατική εξουσία, υπάρχουν και τέτοιοι που πιστεύουν σε σε μια «προοδευτική» καπιταλιστική κοινωνία αλλά αντικομμουνιστική, έχει κι απ' αυτούς που εξακολουθούν να νομίζουν ότι η Σοβιετική Ένωση είναι χώρα σοσιαλιστική, που εκπροσωπεί και εφαρμόζει το λενινισμό. Και ακριβώς αυτός είναι ένας από τους λόγους που ο πραγματικός μαρξισμός - λενινισμός δεν απόκτησε ακόμα το δικαίωμα πολιτογράφησης στο Ιράν, γι' αυτό και ο αγώνας εκεί για την απαλλαγή του λαού από το ζυγό του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και από τη σοβιετική επιρροή διεξάγεται κάτω από τη σημαία του ισλαμισμού. Αυτό σημαίνει ότι οι σιίτες μουσουλμάνοι κληρικοί είναι στην ηγεσία, στην πρωτοπορία αυτής της εξέγερσης, αλλά εμείς αυταπάτες δεν έχουμε και το ξέρουμε ότι εκείνοι είναι υπέρ ενός αστικού καπιταλιστικού καθεστώτος με θρησκευτική υπερίσχυση, δηλαδή θεοκρατικό. Ποιο δρόμο θα πάρει παραπέρα αυτό το κίνημα το αντιαμερικανικό και κατά της βάρβαρης και κομπραδόρικης μοναρχίας των Παχλεβί, αυτό εξαρτάται κυρίως από τις εσωτερικές δυνάμεις που βρίσκονται σε αναβρασμό.

Ποιες είναι αυτές οι δυνάμεις βάσει ενός γενικού προσδιορισμού που μπορεί να γίνει;

Στη σημερινή διεθνή κατάσταση και στην τωρινή φάση του κινήματος των λαών για κοινωνική και εθνική απελευθέρωση, η λαϊκή επανάσταση στο Ιράν αντιπροσωπεύει ένα νέο στάδιο. Αυτό το στάδιο εμείς πρέπει να το επισημάνουμε καλύτερα και να κάνουμε μια κριτική μαρξιστική - λενινιστική ανάλυση, μη λαμβάνοντας υπόψη τι κάνουν και τι λένε οι άλλοι.

Το Ιράν είναι χώρα πολύ πλούσια σε πετρέλαια, έχει λοιπόν μια εργατική τάξη αποτελούμενη από εργάτες πετρελαίων, εργάτες βιομηχανίας, έχει επίσης και βιοτέχνες. Από 33 εκατομμύρια κατοίκους που έχει το Ιράν, σχεδόν τα 17 εκατομμύρια τα αποτελεί ο αγροτικός πληθυσμός, εργάτες γης. Αυτοί είναι σε άθλια κατάσταση, καταπιεσμένοι, τους εκμεταλλεύονταν στο έπακρον οι μουλάδες, τα βακούφια, η υπηρετούσα τους Παχλεβί μεγαλοαστική τάξη γαιών, η μεγάλη αστική τάξη εμπόρων και τοκογλύφων συνδεδεμένη με τη μοναρχία. Τα 99 τα εκατό του πληθυσμού του Ιράν θεωρούνται μουσουλμανικής θρησκείας και κατά το πλείστον τους ανήκουν στην σιιτική αίρεση.

Το καθεστώς των Παχλεβί ήταν από τα πιο βάρβαρα, τα πιο αιμοχαρή, τα πιο εκμεταλλευτικά και από τα πιο εκφυλισμένα του σημερινού κόσμου. Κατέπνιξε στο αίμα και με τρομοκρατία κάθε προοδευτικό κίνημα, κάθε φιλελεύθερη εκδήλωση, έστω και την πιο άτονη, κάθε διαμαρτυρία και απεργία των εργατών, των φοιτητών και κάθε προσπάθεια για ανάπτυξη ενός μικρού βοηθητικού νοικοκυριού, που να εξασφάλιζε τα αναγκαία της ζωής. Η άγρια δικτατορία των Παχλεβί στηριζόταν στους μεγάλους φεουδάρχες, στους μυριόπλουτους που είχε γεννήσει αυτό το καθεστώς, στον αντιδραστικό στρατό και στην ηγέτρια κάστα του, καθώς και στην SAVΑΚ, τη μυστική αυτή αστυνομία, που όπως τη χαρακτήριζε ο ίδιος ο σάχης, ήταν «κράτος εν κράτει». Οι Παχλεβί δυνάστευαν με τρομοκρατία, καταλήστευαν το λαό, πλούταιναν κατά τρόπο σκανδαλώδη, ήταν η προσωποποίηση της ηθικής και πολιτικής διαφθοράς, ήταν και συνέταιροι και ξεπουλημένοι στον αγγλικό, στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό κ.τλ. Οι Παχλεβί είχαν γίνει οι πιο πάνοπλοι κάτω από τις διαταγές της CΙΑ, χωροφύλακες του-Περσικού Κόλπου.
Το Ιράν καταπιεζόταν, αλλά ο λαός του βρισκόταν σε αναβρασμό, παρά το γεγονός ότι οι μαζικές εκτελέσεις ήταν στην ημερήσια διάταξη. Οι αγιατολάχ που θίχτηκαν από το καθεστώς, κινούνταν. Το 1951 ο Μοσσαντέκ, εκπρόσωπος της αστικής τάξης, υποστηριζόμενος από τους αντισαχικούς μουλάδες και από το κόμμα «Τουντέχ», κατέλαβε την εξουσία. Το 1953 ο σάχης έφυγε, αλλά η εκθρόνιση του και το φυγιό του δεν ήταν οριστικά, γιατί η ΟΙΑ οργάνωσε το πραξικόπημα, ανέτρεψε τον Μοσσαντέκ και επανέφερε το σάχη στο Ιράν και στο θρόνο. Έτσι το Ιράν έγινε κτήμα των Αμερικάνων και του σάχη και το πετρέλαιο απέβηκε το ισχυρό όπλο τους.

Χαρακτηριστικό της εξέγερσης του ιρανικού λαού είναι το ότι, παρά τη μεγάλη τρομοκρατία, αυτή δεν έσβησε αλλά συνεχίστηκε με διαλείμματα, με διάφορες μορφές και με διαφορετικές εντάσεις. Αυτή η αδιάκοπη επαναστατική διαδικασία ανέβηκε ποιοτικά και ξεπέρασε το στάδιο του φόβου της καταστολής.

Το 1977, παρά τη μεγάλη αυτή τρομοκρατία, η αντίσταση κατά του σάχη άρχισε να εκδηλώνεται πιο δυναμικά, έγινε πιο ανοιχτή και πιο ενεργός. Αν παρακολουθήσουμε χωριστά αυτά τα κατά του σάχη και του καθεστώτος του ρεύματα, θα διαπιστώσουμε ότι είναι κάπως αυτόνομα, αλλά με μια κοινή στρατηγική. Βλέπουμε έτσι την εναντίωση των μοσσαντεκιστών, την αντίσταση των θρησκευτικών, τις ενέργειες και τις εκδηλώσεις των φοιτητών, την κατά του καθεστώτος στάση των διανοούμενων, των υπαλλήλων, των συγγραφέων, των ποιητών, των καλλιτεχνών στα συλλαλητήρια, στα πανεπιστήμια και σε άλλους δημόσιους χώρους, κ.τλ. Μέσα σε όλα αυτά τα ρεύματα βλέπουμε και την αυτοϋπεράσπιση και την αντίσταση της εργατικής τάξης και όλου του λαού που υφίστατο την καταπίεση και την εκμετάλλευση. Η SAVAK χτυπούσε αμείλιχτα, αλλά και καταπίεση και οι σκοτωμοί αύξαιναν την αγανάκτηση των μαζών. Αυτή η αντίσταση μεταβλήθηκε σε μόνιμη δράση.
Στις ίδιες περιόδους βλέπουμε την εκ νέου αφύπνιση της αντιπολίτευσης των μοσσαντεκιστών του Εθνικού Μετώπου. Ένα από τα στοιχεία αυτού του ρεύματος ήταν και ο Σαπούρ Μπαφτιάρ, ο οποίος στις παραμονές της ανατροπής του σάχη Παχλεβί έγινε πρωθυπουργός. Ήταν το τελευταίο φυσέκι του σάχη και των αμερικάνων ιμπεριαλιστών κατά της ιρανικής αντιιμπεριαλιστικής επανάστασης και κατά του Χομεϊνί.
Κατά τις περιπέτειες αυτής της κίνησης από την πολιτική αντιπολίτευση ξέκοψαν το «Κίνημα απελευθέρωσης του Ιράν», το «Κόμμα του Ιράν», ο «Σοσιαλιστικός Σύνδεσμος του εθνικού κινήματος του Ιράν». Το «Κίνημα απελευθέρωσης του Ιράν», με αρχηγό τον Μπαζαργκάν, που μετά την απομάκρυνση του σάχη έγινε πρωθυπουργός, βρισκόταν πιο κοντά στον Χομεϊνί και στους άλλους ιμάμηδες.

Πρέπει πάντα να έχουμε υπόψη μας ότι, όπως όλες οι πολιτικές αντιπολιτεύσεις, και η θρησκευτική αντιπολίτευση κατά των Παχλεβί δεν ήταν ενωμένη. Μια μερίδα εκείνων που αποτελούσαν αυτή την αντιπολίτευση ήταν ενάντια στην λεγόμενη αγροτική μεταρρύθμιση, ενάντια στο δικαίωμα ψήφου για τις γυναίκες κ.λπ. Αυτή η μερίδα η αποτελούμενη από συντηρητικούς κληρικούς, έχανε από καιρό σε καιρό την επιρροή στις μάζες, οι οποίες προσέγγιζαν πιο πολύ τους κληρικούς, που πολεμούσαν ανοιχτά την δικτατορία του σάχη με βάση τις σχιιτικές αρχές της ισλαμικής θρησκείας.

Τέτοιος ήταν ο αγιατολάχ Χομεϊνί που φυλακίστηκε, βασανίστηκε, ξαναφυλακίστηκε, του σκότωσαν και έναν από τους γιους του, και τον έστειλαν εξορία. Αυτό έκαμε να αυξηθεί η επιρροή του ιμάμη στο λαό, στο «Μπαζάρ» (το κυριότερο εμπορικό κέντρο της Τεχεράνης), δηλαδή στους εμπόρους, αλλά και στους εργάτες. Στο κύμα της ζύμωσης και των μεγάλων διαδηλώσεων κατά του σάχη πρόβαλλε το αίτημα των μαζών για την επιστροφή του ιμάμη στην πατρίδα. Ο θάνατος του γιου του, καθώς και ο θάνατος, σε μυστηριώδεις συνθήκες, του πολιτικού παράγοντα Αλή Σαριάτ, ήταν η αφορμή ώστε τα θρησκευτικά στοιχεία να πρωτοστατήσουν στις συγκρούσεις και μ' αυτούς ενώνονταν όλος ο λαός ιδιαίτερα στην Ταμπρίζ, στις 18 και 19 Φλεβάρη του 1977, καθώς και στην Τεχεράνη, στην Κομ και σε άλλες πόλεις του Ιράν. Όλα αυτά μαρτυρούν το μαχητικό πνεύμα του ιρανικού λαού. Αυτό έκαμε να μην μπορέσει η
μοναρχία των Παχλεβί να κρατήσει μπροστά στην επιθετική ορμή και στα αλλεπάλληλα κύματα του επαναστατημένου λαού.
Σ' αυτό λοιπόν το κατά του φεουδαρχισμού, της μοναρχίας και του ιμπεριαλισμού προοδευτικό επαναστατικό κλίμα, οι μαρξιστές - λενινιστές οφείλουν να κάνουν την ανάλυση των διαφόρων πολιτικών τάσεων, των προσανατολισμών αυτών των τάσεων, των συμμαχιών και των μεταξύ τους αντιθέσεων μέσα στο Ιράν και έξω απ' αυτή τη χώρα με τον καπιταλιστικό, τον ρεβιζιονιστικό κόσμο.

Επί του παρόντος βλέπουμε μια δραστήρια και μαχητικής μορφής ενότητα της εξέγερσης κατά του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και του σάχη και μέχρι ενός βαθμού και κατά του σοβιετικού σοσιαλιμπεριαλισμού, και μια ένταση, ταυτόχρονα, της επαγρύπνησης και της εναντίωσης σε όλα τα άλλα καπιταλιστικά κράτη, αλλ' όμως όχι τόσο ανοιχτή και δραστική όσο κατά των πρώτων. Αυτές οι καταστάσεις οπωσδήποτε θα υποστούν εξελίξεις. Εμείς βλέπουμε ότι τα πανεπιστήμια στο Ιράν έγιναν κέντρα φλογερών εκδηλώσεων, είτε με πολιτικές τάσεις είτε με θρησκευτικές, βλέπουμε ακόμη ότι και η θρησκευτική και η πολιτική αντιπολίτευση ενώνονται. Οι μοσσαντεκιστές λοιπόν και οι χομεϊνιστές, παρά τις αντιθέσεις που υπάρχουν μεταξύ τους, φαίνεται να προσεγγίζουν. Στην Ταμπρίζ, όπου εκτός από τους εργάτες των πετρελαίων υπάρχει ταυτόχρονα και μια αξιόλογη εργατική τάξη, μπορούμε να πούμε ότι έγινε αυτή η ενότητα. Το ίδιο συμβαίνει και στο Αμπαντάν και στις άλλες περιοχές όπου υπάρχουν πετρελαιοπηγές και διυλιστήρια.


Η δύναμη και οι προσανατολισμοί της εργατικής τάξης πρέπει να γίνουν, ιδιαίτερα από μέρους των Ιρανών μαρξιστών - λενινιστών, αντικείμενο μιας ανάλυσης σε μαρξιστικό - λενινιστικό πρίσμα και το κόμμα τους να στηριχθεί και να κατέβει μέσα στην εργατική τάξη, να τη διαπαιδαγωγήσει και να τη φωτίσει πολιτικά και ιδεολογικά και μαζί της να σφυρηλατηθεί σ' αυτό τον επαναστατικό ταξικό αγώνα που μόλις έχει αρχίσει, που δεν έληξε και που θα πάρει σίγουρα διάφορες μορφές. Μόνο η επαναστατική δράση της εργατικής τάξης και η μαρξιστική - λενινιστική ιδεολογία πρέπει να αποβούν ο αποφασιστικός παράγοντας των σωστών προσανατολισμών που οφείλει να πάρει αυτή η αντιιμπεριαλιστική επανάσταση. Ασφαλώς, στην τωρινή κατάσταση στο Ιράν μπορεί και πρέπει να κερδηθούν πολλά από την επαναστατική δύναμη της ιρανικής εργατικής τάξης, από τα προοδευτικά στοιχεία και προπαντός από τους φοιτητές και τη φτωχή και μεσαία αγροτιά.

Θα είναι σφάλμα αν οι μαρξιστές - λενινιστές δεν αντιληφθούν και δεν εκμεταλλευτούν σωστά τις δημιουργημένες καταστάσεις, αν βγουν σαν αντιθρησκευτικοί μαχητές, παραβλέποντας την αντιιμπεριαλιστική και αντιφεουδαρχική ενότητα και με τους οπαδούς του αγιατολάχ Χομεϊνί και με τα αστικοδημοκρατικά κινήματα των μοσσαντεκιστών, του Μπαζαργκάν ή με άλλα αντιιμπεριαλιστικά κόμματα και κινήματα.

Οι ιρανοί μαρξιστές - λενινιστές, όντας αντιθρησκευτικοί στις αρχές τους, δεν πρέπει αυτές τις στιγμές να αναπτύξουν πάλη ενάντια στη θρησκευτική πίστη του λαού που ξεσηκώθηκε σε επανάσταση ενάντια στην καταπίεση και που πολιτικά αναπτύσσει δίκαιο αγώνα, αλλά ιδεολογικά είναι αδιαμόρφωτος και βρίσκεται μπροστά σ' ένα μεγάλο σχολείο όπου θα διδαχθεί. Οι μαρξιστές - λενινιστές πρέπει να μάθουν το λαό να κρίνει τα γεγονότα που εξελίσσονται στο φως του διαλεκτικού και ιστορικού υλισμού. Ωστόσο η κοσμοθεωρία μας δεν είναι δυνατό να αφομοιωθεί εύκολα και ξεκομμένη από την επαναστατική ορμή των μαζών και ούτε μεμονωμένη από τα αντιιμπεριαλιστικά ρεύματα που προσπαθούν να παραμείνουν στην καθοδήγηση και να ελίσσονται για να εμποδίσουν τις αστικό - δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις της επανάστασης. Οι Ιρανοί μαρξιστές - λενινιστές και η ιρανική εργατική τάξη πρέπει να διαδραματίσουν σπουδαίο ρόλο σ' αυτά τα επαναστατικά κινήματα και να αντιληφθούν καθαρά τις στιγμές μέσα από τις οποίες περνούν δεν πρέπει να επιτρέψουν να πέσει η επανάσταση. Η εργατική τάξη και η γνήσια μαρξιστική - λενινιστική πρωτοπορία της δεν πρέπει να έχουν καμιά αυταπάτη για τις ενέργειες και τις «βαθιές» αστικοδημοκρατικές μεταρρυθμίσεις που μπορεί να κάνουν οι σιίτες κληρικοί ή τα κατά του σάχη στοιχεία της παλιάς και νέας εθνικής αστικής τάξης. Ασφαλώς, σε περίπτωση που η εργατική τάξη, η φτωχή αγροτιά και οι προοδευτικοί φοιτητές, πιστεύοντες ή μη στη θρησκεία, αφήσουν να πέσει η ορμή της επανάστασης, πράγμα που σημαίνει ανεπίμονο, ανώριμο βάδισμα σε συμμαχίες και σε ενέργειες για αλλεπάλληλες πολιτικές και οικονομικό - κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, τότε η επανάσταση θα μείνει μεσοδρομίς, οι μάζες θα απογοητευτούν και η εκμετάλλευση τους θα συνεχιστεί σε άλλες μορφές, από άλλους ψευδοδημοκράτες ανθρώπους συνδεμένους με νέες συμμαχίες με διάφορους ιμπεριαλιστές.

Αυτές οι ιδιαίτερες, οι νέες και επαναστατικές καταστάσεις που εξελίσσονται στους λαούς με ισλαμική θρησκευτική πίστη, χρειάζεται να μελετηθούν, να εξαχθούν συμπεράσματα και να βρεθούν νέες μορφές αγώνα, δράσης και συμμαχιών. Αυτές οι επαναστατικές καταστάσεις είναι πολύ πιο προωθημένες από τις καταστάσεις στην Ευρώπη
και στην Ασία, ακόμη και στην Λατινική Αμερική μέχρι ενός βαθμού, όπου τα επαναστατικά κινήματα προσέλαβαν παγωμένη μορφή, ενσωματωμένα και καθοδηγούμενα από τη σοσιαλδημοκρατία και από το σύγχρονο ρεφορμιστικό και αντεπαναστατικό ρεβιζιονισμό.

Έτσι, στην Ευρώπη, όπου υπάρχει μεγάλο και ισχυρό προλεταριάτο, δεν βλέπουμε να σημειώνονται τέτοιες εξεγέρσεις με έντονο επαναστατικό και πολιτικό πνεύμα. Για ποιο λόγο; Για όλους εκείνους του' λόγους που είναι πια γνωστοί και που έχουν σχέση με τη βαριά αντεπαναστατική και σαμποταριστική επίδραση της σοσιαλδημοκρατίας του σύγχρονου ρεβιζιονισμού. Το ζήτημα δεν είναι ότι στη ήπειρο μας δεν υπάρχει εκμετάλλευση, και γι' αυτό δεν υπάρχουν και κινήματα. Όχι. Και σε τούτη την ήπειρο υπάρχει επίσης εκμετάλλευση, υπάρχουν και κινήσεις, αυτά όμως είναι κάποιας άλλης φύσης κινήματα. Δεν είναι, όπως τα λένε οι σοσιαλδημοκράτες, οι ρε0ιζιονι-στές και οι άλλοι υπηρέτες της καπιταλιστικής αστικής τάξης, «πολύ βαθιά επαναστατικά μαρξιστικά - λενινιστικά κινήματα», που περιμένουν «να ωριμάσουν οι συνθήκες» κ.λπ. Όχι. Η ίδια η καπιταλιστική αστική τάξη και οι υπηρέτες της δεν αφήνουν να ωριμάσουν τέτοιες καταστάσεις και να συμβεί ό,τι συμβαίνει σήμερα στις αραβομουσουλμανικές χώρες, όπου οι επαναστατικές μάζες ξεσηκώνονται σε αγώνα και δημιουργούν δύσκολες καταστάσεις για τον ιμπεριαλισμό, τον φεουδαρχισμό και την καπιταλιστική και κοσμοπολίτικη αστική τάξη.

Μερικοί λένε ότι οι αραβικοί λαοί και αυτοί των μουσουλμανικών χωρών κινούνται επειδή «είναι φτωχοί»! Ναι, είναι φτωχοί. Όσοι όμως λένε αυτό, πρέπει να παραδεχτούν ότι οι ίδιοι έχουν αστικοποιηθεί, γι' αυτό και δεν ξεσηκώνονται κατά της καταπίεσης και της εκμετάλλευσης, ενώ η πραγματικότητα είναι ότι παντού ο καπιταλισμός βάρβαρα καταπιέζει και εκμεταλλεύεται ανεξαίρετα τους λαούς.

Λένε, επίσης, ότι στις χώρες με ισλαμική θρησκεία, «οι μάζες είναι καθυστερημένες», γι' αυτό και μπαίνουν εύκολα σε κινήσεις. Αυτό σημαίνει ότι εκείνοι που υποστηρίζουν αυτό το λογισμό έχουν εκφυλιστεί και δεν είναι υπέρ της επανάστασης, διότι τη στιγμή που ο καπιταλισμός βρίσκεται στο σάπισμα, οι τίμιοι άνθρωποι οφείλουν να είναι επαναστάτες και να ξεσηκωθούν στον αγώνα κατά του καπιταλισμού και τα όπλα που έχουν στα χέρια τους να τα στρέψουν εναντίον του. Αλλά εδώ, στην Ευρώπη, δεν βλέπουμε τέτοιο πράγμα, αντίθετα, βλέπουμε να κηρύσσεται η «θεωρία» της προσαρμογής στην υπάρχουσα κατάσταση.

Πολιτικοί διάλογοι οργανώνονται σε όλες τις γωνιές των καπιταλιστικών χωρών. Έγινε της μόδας τώρα σ' αυτές τις χώρες ώστε οι σοσιαλδημοκράτες, οι χριστιανοδημοκράτες, οι ρεβιζιονιστές και οι άλλοι καθελογής άνθρωποι να μιλάνε για «επανάσταση» και για δήθεν επαναστατικές δραστηριότητες και κατ' αυτό τον τρόπο ο καθένας τους προσπαθεί μ' αυτά τα σλόγκαν να ξελογιάσει και να παραπλανήσει τις εργαζόμενες μάζες. Οι «αριστεροί» ξελαρυγγίζονται φωνάζοντας για «επαναστατικά μέτρα» και μετά βάζουν ευθύς το σύνορο, «εξηγώντας» ότι «όχι παντού και σε όποιο πεδίο πρέπει να λαμβάνονται επαναστατικά μέτρα», αλλά μόνο «να γίνονται μερικές αλλαγές», να δίνεται δηλαδή κάποιο ξεροκόμματο, ακριβώς για να εξαπατήσουν τις μάζες, που ζητούν ριζικές επαναστατικές αλλαγές και για να εμποδίσουν και να σαμποτάρουν την επαναστατική ορμή των μαζών.

Σ' αυτές τις καταστάσεις, σ' αυτά τα φαινόμενα πρέπει να κάνουμε αναλύσεις και με άρθρα θεωρητικά ή με άλλες μορφές και μέσα ενημέρωσης σε δρόμο μαρξιστικό - λενινιστικό, με σκοπό να εξηγήσουμε την ουσία της εξέγερσης και των επαναστάσεων των λαών ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τη νεοαποικιοκρατία και ενάντια στους ντόπιους δυνάστες, να εξηγήσουμε το ζήτημα της πίστης ακόμα στις παλιές θρησκευτικές παραδόσεις κ.τλ. Αυτό δεν αποκλείει την από μέρους μας υποστήριξη των απελευθερωτικών κινημάτων, διότι τέτοια κινήματα έχουν σημειωθεί και πριν από τον Μαρξ, όπως παραπάνω αναφέραμε. Να περιμένεις να εξαλειφθεί πρώτα η θρησκεία και μετά να κάνεις την επανάσταση, αυτό δεν πάει προς όφελος της επανάστασης και των λαών.
Στις σημερινές καταστάσεις οι επαναστατημένοι άνθρωποι που πιστεύουν στη θρησκεία, δεν είναι πια στο στάδιο της συνείδησης και της αυτόγνωσης του Σπάρτακου, ο οποίος εξεγέρθηκε κατά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, κατά των δουλοκτητών, αλλά είναι γεμάτοι από αισθήματα αγανάκτησης ενάντια στην καταπίεση και την εκμετάλλευση και ενάντια στην βάρβαρη πολιτική του ιμπεριαλισμού και του σοσιαλιμπεριαλισμού. Η εξέγερση των δούλων με αρχηγό τον Σπάρτακο, όπως την εξηγούν ο Μαρξ και ο Ένγκελς, ήταν προοδευτική, όπως και το ξεκίνημα του χριστιανισμού.
Σ' αυτές τις σημαντικότατες καταστάσεις παρατηρούμε ότι και οι άλλοι λαοί της Αφρικής έχουν ξεσηκωθεί, αλλά όχι με το σθένος και την επαναστατική ορμητικότητα των αραβικών λαών, του ιρανικού λαού κ.τλ. Αυτό είναι άλλο ένα πρόβλημα που πρέπει επίσης να εξεταστεί για να βρεθούν τα αίτια, για ποιο λόγο δεν ξεσηκώνονται και γιατί δεν εμπνέονται κι αυτοί στον ίδιο βαθμό όπως οι λαοί που ανάφερα; Είναι αλήθεια ότι και οι αφρικανικοί λαοί είναι καταπιεσμένοι, μάλιστα καταπιέζονται πιο πολύ απ' ό,τι οι αραβικοί λαοί, ο ιρανικός λαός κ.τλ. Και στην Αφρική ο μαρξισμός δεν μπήκε ακόμα καθώς πρέπει, άλλωστε και εκεί υπάρχει η επίδραση της θρησκείας, παρ' όλο που όχι σε εκείνον το βαθμό όπως στις μουσουλμανικές χώρες. Στην Αφρική χρειάζεται να γίνει δουλειά για να διαδοθεί πιο πλατιά και πιο βαθιά η μαρξιστική - λενινιστική θεωρία. Εκεί υπάρχει έδαφος ακόμα πιο παρθένο, με λαούς καταπιεσμένους, όπου το θρησκευτικό συναίσθημα βρίσκεται σ' ένα στάδιο ακόμα βρεφικό. Υπάρχουν λαοί στην Αφρική που ζουν περισσότερο με την πίστη στη θεία δύναμη του ήλιου, της σελήνης, στα μάγια κ.τλ., λατρείες αυτές του παγανισμού που δεν έχουν αποκρυσταλλωθεί σε μια ιδεολογία και σε μια συγκεκριμένη θεολογία, όπως είναι η μουσουλμανική θρησκεία, και χώρια πλέον η χριστιανική, η βουδική θρησκεία και οι αιρέσεις τους. Αν και στην Αφρική υπάρχει άγρια καταπίεση και εκμετάλλευση, το κίνημα σ αυτή τη ζώνη του κόσμου είναι πιο καθυστερημένο. Κι αυτό για το λόγο που το στάδιο κοινωνικής ανάπτυξης στην Αφρική είναι πιο χαμηλό.

Αν αυτά τα ζητήματα τα πάρουμε και τα εξετάσουμε στην ενότητα τους, θα παρατηρήσουμε ότι στο τωρινό στάδιο ανάπτυξης, ο ισλαμισμός, γενικά, παίζει ένα ρόλο ενεργό στους απελευθερωτικούς και αντιιμπεριαλιστικούς αγώνες των μουσουλμανικών λαών, ενώ στις ευρωπαϊκές χώρες και σε μερικές άλλες χώρες όπου δρα η καθολική θρησκεία, η οποία κηρύσσει την υποταγή, που, όπως λέγεται στην χριστιανική φιλοσοφία, «αν σε χτυπήσουν στη μια παρειά, στρέψε και την άλλη», βλέπουμε ότι οι ηγέτες της τηρούν αντιδραστική στάση και προσπαθούν να εμποδίσουν το κίνημα των μαζών, την εξέγερση, την επανάσταση τους για κοινωνική και εθνική απελευθέρωση. Σ' αυτές τις χώρες είναι ασφαλώς μεγαλύτερη και η κατασταλτική δύναμη της αστικής τάξης και του καπιταλισμού, της σοσιαλδημοκρατίας, του σύγχρονου ρεβιζιονισμού, αλλά και η καθολική θρησκεία χρησιμεύει για να καταπνίξει το επαναστατικό πνεύμα των μαζών, για να κρατά την κατάσταση αποτελματωμένη.

Τους μουσουλμανικούς λαούς, από πλευράς οικονομικής ανάπτυξης, τους έχουν κρατήσει καθυστερημένους• στις περασμένες δεκαετίες, σαν συνέπεια των αποικιακών κατακτήσεων και της αποικιοκρατικής και νεοαποικιοκρατικής εκμετάλλευσης, η μουσουλμανική θρησκεία σ' αυτές τις χώρες έχει καταπιεστεί από την καθολική ή την προτεσταντική θρησκεία που αντιπροσωπεύονταν από τους ξένους κατακτητές, πράγμα που δεν πέρασε χωρίς συνέπειες και αντίσταση, κι εδώ μπορούμε να βρούμε και ένα άλλο πολιτικό και ιδεολογικό - θρησκευτικό αίτιο της αντιιμπεριαλιστικής επανάστασης των μουσουλμανικών λαών.


Μπαίνει το ζήτημα να ιδούμε τώρα το στάδιο εξέλιξης της μουσουλμανικής θρησκείας σε σύγκριση με τους περασμένους αιώνες. Η εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας έχει επιδράσει ώστε η μουσουλμανική θρησκευτική λατρεία να καταστεί όλο και ολιγότερο ενεργός, διείσδυσε δηλαδή σ" αυτή κάποιος φιλελευθερισμός που φαίνεται στο γεγονός ότι ο μουσουλμάνος θρήσκος πιστεύει μεν στην ισλαμική θρησκεία, αλλά σήμερα δεν είναι πια σαν ο θρησκόληπτος του Μεσαίωνα ή των τελευταίων αιώνων, του 17ου, του 18ου ή του 19ου.
Σήμερα η γυναίκα με φερετζέ στις μουσουλμανικές χώρες έχει τα ίδια συναισθήματα που είχε πριν την Απελευθέρωση η Αλβανίδα που καλυπτόταν με φερετζέ, όπως λόγου χάρη στην Καβάγια [Πόλη της Κεντρικής Αλβανίας], ασφαλώς όμως όχι απόλυτα εκείνα μιας προοδευτικής γυναίκας σ' αυτό το βαθμό που ήτανε η Αλβανίδα. Ωστόσο μέσα της τα αισθήματα αγανάκτησης υπάρχουν και εκδηλώνονται μάλιστα στο μέτρο που επιτρέπει η κοινή γνώμη. Οι γυναίκες του Ιράν έχουν δεσμευτεί σήμερα στο πλατύ κίνημα του ιρανικού λαού κατά του σάχη και του ιμπεριαλισμού.

Βλέπουμε λοιπόν ότι η θρησκευτική καταπίεση υπάρχει και στις χώρες με μουσουλμανικό πληθυσμό, αλλά σαν θρησκεία αυτή είχε κάποια εξέλιξη, προπαντός στην εξωτερική της εμφάνιση. Να εξηγούμεθα, η θρησκεία δεν εξαλείφθηκε σ' αυτές τις χώρες, ήρθε όμως σήμερα ένας καιρός κατά τον οποίο το πνεύμα της εξέγερσης από τη μια μεριά και ο φιλελευθερισμός της θρησκείας από την άλλη, κάνει τους ανθρώπους που πιστεύουν στα ισλαμικά δόγματα να ενεργούν ενάντια σε εκείνους που θεωρούνται θρήσκοι και που ζητούν να εφαρμόσουν τους άλλοτε κανόνες της θρησκείας για να καταπιέζουν και να κρατάνε σε αθλιότητα τους λαούς. Μ' αυτό ακριβώς συνδέεται και ο αγώνας τους κατά των ιμπεριαλιστών, που εξακολουθούν να τους θεωρούν άπιστους, δηλαδή εχθρούς τους, εχθρούς της θρησκείας τους. Αυτοί οι λαοί το νιώθουν ότι οι ξένοι κατακτητές είναι άνθρωποι της καθολικής ή της προτεσταντικής θρησκείας, που θέλουν να τους καταπνίξουν σαν λαούς και σαν θρησκεία. Αυτόν τον θρησκευτικό ανταγωνισμό, που ενέχει και τον ταξικό ανταγωνισμό ενάντια στους ξένους κατακτητές, οι Δυτικοί τον λένε θρησκευτικό αγώνα και μόνο, ή του βάζουν άλλα άδικα δυσφημιστικά επίθετα. Έτσι χειρίζονται αυτοί σήμερα τους απελευθερωτικούς αγώνες των μουσουλμανικών λαών, αραβικών και μη αραβικών λαών, στην Ασία και την Αφρική, ακόμη και τον απελευθερωτικό αγώνα του ιρλανδικού λαού, όπου ο πληθυσμός κατά το πλείστον είναι καθολικός, εναντίον των Άγγλων κατακτητών, που είναι προτεστάντες. Βλέπουμε ταυτόχρονα μη σωστές εκδηλώσεις και στους εξεγερμένους μουσουλμανικούς λαούς, που κι αυτοί λένε: «Μας καταπιέζουν οι γκιαούρηδες, άνθρωποι που δεν έχουν ούτε πίστη, ούτε μπέσα, που είναι κατά της θρησκείας μας» κ.τλ. Έτσι την υπόθεση της εθνικής απελευθέρωσης αυτοί την κάνουν ένα με τη θρησκευτική υπόθεση, δηλαδή την κοινωνική και οικονομική καταπίεση που ασκεί σ' αυτούς ο ιμπεριαλισμός τη βλέπουν σαν θρησκευτική καταπίεση. Αύριο, σ' αυτά τα ζητήματα, και οι άλλοι μουσουλμανικοί λαοί οπωσδήποτε θα φτάσουν σε κείνο το στάδιο εξέλιξης που έχουν φθάσει ο αλγερινός λαός, ο λαός της Συρίας ή των άλλων χωρών.

Αυτοί οι αγώνες οδηγούν όχι μόνο στο να αυξηθεί η συμπάθεια για τους λαούς που επαναστατούν, αλλά και στην ένωση τους, γιατί όλοι είναι μουσουλμάνοι. Εάν ένας λαός ξεσηκώνεται ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τους αντιδραστικούς αρχηγούς που δυναστεύουν τη χώρα και που χρησιμοποιούν τη θρησκεία σαν μέσο καταπίεσης, τότε αυτή η επανάσταση καταδιαλύει το αίσθημα της θρησκείας και σε κείνους που τώρα πιστεύουν. Όταν ένας λαός επαναστατεί ενάντια στην καταπίεση, τότε σ' αυτό το λαό πλαταίνει και βαθαίνει το επαναστατικό αίσθημα και οι άνθρωποι φθάνουν σε ένα στάδιο που τους κάνει να σκέφτονται λίγο καλύτερα για το ζήτημα της θρησκείας. Ο φτωχός χωρικός του Ιράν μέχρι χθες έλεγε μόνο «ισαλλάχ» και μ' αυτό παρηγοριόταν, τώρα όμως το καταλαβαίνει ότι με «ισαλλάχ» τίτοτα δεν καταχτιέται. Άλλοτε οι λαοί αυτοί έλεγαν «έτσι ήταν γραμμένο», μα τώρα αυτοί που πιστεύουν στη θρησκεία ξεσηκώθηκαν μαζικά και ενωμένοι και κατεβαίνουν στους δρόμους με το όπλο στο χέρι για να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους, τη λευτεριά τους. Και σίγουρα, όταν ζητήσουν να πάρουν τη γη, οι αγρότες σ' αυτές τις χώρες θα βρεθούν οπωσδήποτε αντιμέτωποι με τις μεγάλες περιουσίες που διαθέτουν τα θρησκευτικά ιδρύματα, δηλαδή με τον κλήρο. Γι' αυτό οι σκοτεινές δυνάμεις της αντίδρασης κάνουν μεγάλο θόρυβο γύρω από τη φανατική άποψη, γύρω από το θέμα της επανάθεσης του φερετζέ των γυναικών και άλλα, και άλλα, γιατί προσπαθούν να δυσφημήσουν την ιρανική επανάσταση, μ' όλο που ο ιμπεριαλισμός και ο διεθνής καπιταλισμός έχουν στη θρησκεία ένα μεγάλο, τεράστιο στήριγμα. Έτσι έχει το ζήτημα και με το Βατικανό, με την πολιτική αυτού του μεγάλου και του πιο αντιδραστικού στον κόσμο κέντρου σκοταδισμού, με τη νοοτροπία και τις κοσμοαντιλήψεις των καθολικών. Αλλά η επανάσταση διαλύει την ομίχλη της θρησκείας. Έτσι θα συμβεί οπωσδήποτε και με τους αραβικούς λαούς, με τους άλλους μουσουλμανικούς λαούς που ξεσηκώνονται σε επανάσταση και με τους λαούς των άλλων θρησκειών, δηλαδή το πράγμα θα πάει προς το σβήσιμο, προς την εξάλειψη των θρησκευτικών πεποιθήσεων και της θρησκευτικής ηγεσίας. Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα.
Εδώ πρόκειται περί ολόκληρων λαών που ξεσηκώνονται σε επαναστάσεις στις μουσουλμανικές χώρες, αραβικές ή μη αραβικές. Στην Ευρώπη δεν υπάρχουν τέτοια κινήματα. Σ' αυτή την ήπειρο δρουν ρεφορμιστικά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα και δυνάμεις• ο αριθμός των μαρξιστικών - λενινιστικών κομμάτων εδώ είναι ακόμα μικρός, ενώ υπάρχουν μεγάλα ρεβιζιονιστικά κόμματα, που ενεργούν σε αντίθεση με τα συμφέροντα και τα αισθήματα των ανθρώπων, έχασαν την εμπιστοσύνη του λαού, υποστηρίζουν τον καπιταλισμό, τον ιμπεριαλισμό και τον σοσιαλιμπεριαλισμό. Οι μουσουλμανικοί λαοί των αραβικών και μη αραβικών χωρών δεν έχουν εμπιστοσύνη ούτε στους Αμερικάνους ιμπεριαλιστές ούτε στους Σοβιετικούς σοσιαλιμπεριαλιστές, επειδή εκείνοι αντιπροσωπεύουν μεγάλες δυνάμεις που προσπαθούν να τους καταπιέζουν και να τους καταληστεύουν είναι γνωστό ότι αυτοί οι λαοί δεν έχουν και ως μουσουλμάνοι εμπιστοσύνη στις θρησκευτικές δοξασίες αυτών των δυνάμεων.

Σαν αποτέλεσμα, η εξέγερση που γίνεται τώρα στο Ιράν και στο Αφγανιστάν έχει και θα έχει αντίχτυπο σε όλον το μουσουλμανικό κόσμο. Γι" αυτό, αν οι μαρξιστικές - λενινιστικές ομάδες, οι σύντροφοι μας σ' αυτές τις χώρες και στις άλλες χώρες αυτής της περιοχής κατανοήσουν σωστά τα ζητήματα που αναφύονται από τα γεγονότα στο Ιράν, στο Αφγανιστάν και στις άλλες μουσουλμανικές χώρες, τότε υπάρχουν όλες οι δυνατότητες να αναπτυχθεί από μέρους τους μεγάλο έργο. Και, ασφαλώς, η δουλειά εκεί πρέπει να γίνεται φροντισμένα. Τη θρησκεία δεν είναι δυνατό να την εξαλείψεις με οδηγίες, με εξτρεμιστικά συνθήματα, και ούτε με εσφαλμένες αναλύσεις. Για να βρούμε την αλήθεια πρέπει εμείς να αναλύουμε τη δράση αυτών των δυνάμεων στις σημερινές συγκεκριμένες περιστάσεις, γιατί πολλά λέγονται, υπαρκτά και ανύπαρκτα, όπως συμβαίνει και για τον αγιατολάχ Χομεϊνί. Αυτός αλήθεια είναι θρησκευτικός, αλλά άσχετα απ' αυτό, πρέπει να γίνεται η ανάλυση των θέσεων του και της αντιιμπεριαλιστικής του δράσης που θέλοντας και μη χύνει νερό στο μύλο της επανάστασης. Όλη αυτή η εξέλιξη γεγονότων είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Εδώ, στη συμπάθεια και την αλληλεγγύη μεταξύ των λαών, εμπλέκεται το
ζήτημα της θρησκείας με τα πολιτικά ζητήματα. Θέλω να πω ότι, αν λόγου χάρη η ηγεσία της άλφα χώρας σηκωθεί ενάντια στην εξέγερση του ιρανικού λαού, τότε αυτή θα χάσει στο εσωτερικό τις πολιτικές θέσεις και ο λαός αυτής της χώρας θα αντιταχθεί, θα καταγγείλει την κυβέρνηση για σχέσεις με τις Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής, με τους «γκιαούρηδες», γιατί αυτοί είναι κατά του μουσουλμανισμού. Συμβαίνει έτσι επειδή γι' αυτούς ο μουσουλμανισμός είναι προοδευτικός, ενώ οι Ενωμένες Πολιτείες αντιπροσωπεύουν εκείνη τη δύναμη που καταπιέζει τους λαούς όχι μόνο από κοινωνικής πλευράς, αλλά και από πνευματικής πλευράς. Γι' αυτό και βλέπουμε, γενικά, ότι καμιά απ' αυτές τις χώρες δεν βγαίνει ανοιχτά να καταδικάσει τα γεγονότα στο Ιράν.

Άλλο εμπόδιο που ορθώνει η αντίδραση για να σαμποτάρει την επανάσταση του ιρανικού λαού είναι να σπείρει ζιζάνια, καθώς και να ανακινεί το ζήτημα των εθνικών μειονοτήτων. Για να εξασθενίσει αυτή τη μεγάλη αντιιμπεριαλιστική και «φιλομουσουλμανική» εξέγερση του ιρανικού λαού, η αντίδραση αναμοχλεύει τα εθνικά πάθη στο Αζερμπαϊτζάν, υποκινεί τους Κούρδους και άλλα, και άλλα. Το ζήτημα της αναμόχλευσης των εθνικών παθών ήτανε και μένει ένα όπλο στα χέρια του ιμπεριαλισμού και του σοσιαλιμπεριαλισμού, όλης της αντίδρασης, για να σαμποτάρουν τους εθνικοαπελευθερωτικούς αγώνες, τους αντιιμπεριαλιστικούς αγώνες. ΓΓ αυτό, είναι σωστή η θέση του Κόμματος μας κατά την οποία, σήμερα, το ζήτημα της επίλυσης των προβλημάτων των εθνικών μειονοτήτων δεν είναι το κυριότερο πρόβλημα. Τώρα οι Κούρδοι, οι Τατζίκοι, οι Αζερμπαϊτζάνοι και άλλοι πρέπει να ξεσηκωθούν σε αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τους υπηρέτες του και, αν είναι δυνατόν, να εξεγερθούν με βάση τα μαρξιστικά - λενινιστικά διδάγματα και πνεύμα. Και οι Κούρδοι, οι Τατζίκοι και οι Αζερμπαϊτζάνοι που ζουν στην Σοβιετική Ένωση, και που σήμερα είναι καταπιεσμένοι και υποδουλωμένοι, πρέπει να ξεσηκωθούν πρώτα πρώτα κατά του ρωσικού σοσιαλιμπεριαλισμού.

Έτσι παρουσιάζεται, σε γενικές γραμμές, η κατάσταση σ' αυτές τις περιοχές του κόσμου και αυτά είναι μερικά από τα προβλήματα που προκύπτουν. Σίγουρα τα γεγονότα θα εξελιχθούν παραπέρα. Χρέος μας είναι τις καταστάσεις αυτές και τα γεγονότα που εξελλίσονται στο μουσουλμανικό κόσμο να τις αναλύουμε με βάση τη μαρξιστική - λενινιστική θεωρία και να καθορίζουμε τις θέσεις μας ώστε να βοηθήσουμε στη σωστή κατανόηση τους και να δώσουμε έτσι τη συμβολή μας στην επιτυχή ανάπτυξη του επαναστατικού κινήματος των λαών.

Ενβερ Χοτζα- απόσπασμα απο το βιβλίο "Σκέψεις για τη Μέση Ανατολή"